Het is misschien wel de snelweg met het meeste controversie eromheen: de A4 tussen Delft en Rotterdam is in december 2015 geopend. Maar liefst 50 jaar lang was het bijna 7 kilometer lange traject de speelbal van de politiek en enkele natuur- en verkeersorganisaties.
Maar toch werd in 2010 de knoop definitief doorgehakt: minister Eurlings (Verkeer) bepaalde dat het ontbrekende stuk A4 er kwam. Twee jaar later startte de samenwerking tussen Boskalis, Heijmans en VolkerWessels: A4ALL zorgde voor de aanleg. In de tweede helft van december 2015 was het project gereed en werd de weg aan het verkeer gegeven.
De aanleg van de A4 is na meer dan 50 jaar begonnen. Foto: http://defotograaf.eu/
De geschiedenis van de weg in een notendop
De jaren ’60 en ‘70
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat nam in 1965 al een besluit om de A4 aan te leggen door het natuurgebied Midden-Delfland, al dan niet onder protest vanuit de bewoners. Desalniettemin werd het zandlichaam in de zeventiger jaren al aangelegd, maar daar bleef het bij.
Het zandlichaam van de A4, duidelijk is te zien waar de weg moet komen te liggen. Foto: Rijkswaterstaat / Joop van Houdt
De jaren ’90
In de jaren ’90 deed de Tweede Kamer een tweede poging tot de aanleg van de A4 door Midden-Delfland, maar de oprichting van Europese milieurapportage was nieuw ‘roet in het eten’ van de weg. Verder hadden de toenmalige gemeenten Schiedam en Schipluiden de snelweg niet in hun bestemmingsplannen opgenomen.
Wel hadden de Haagse politici het plan om de toekomstige A4 zesstrooks (2×3) te maken, en op maaiveldniveau aan te leggen. Dat betekent dat de weg niet verdiept of verhoogd ligt ten opzichte van de omgeving. Het bleef bij het plan, omdat in 1998 het gereserveerde geld naar een spoortunnel in Delft ging. Verder is de spoorverdubbeling tussen Amsterdam en Utrecht gefinancierd van het ‘A4 geld’.
De aanleg van de Delftse spoortunnel werd gefinancierd met het A4-geld. Foto: WIkiCommons
De eerste jaren van het nieuwe millenium
Begin 2000 deed de Provinciale Staten een voorstel tot het aanleggen van de A4. Het plan was om het asfalt te financieren door geld van de politiek én het bedrijfsleven (publiek-private samenwerking). Dit plan strandde echter, omdat de meewerkende gemeenten geen garantie kregen dat de snelweg geheel zonder overlast was.
De provincie paste het plan aan, en voor het eerst werd er in het zogenoemde Plan Norder genoemd dat de A4 verdiept kwam te liggen. De politiek was het ermee eens – zowel in de Provinciale Staten als in de Tweede Kamer. Er kwam een uitgebreide rapportage hoe de drukke A13, de eerste weg tussen Den Haag en Rotterdam te ontlasten. In dat rapport worden ook een paar alternatieven genoemd, maar die vielen snel af.
23 juni 2006 is een grote stap voorwaarts voor de A4 tussen Delft en Rotterdam, want in het IODS convenant hebben veel organisaties en besturen belangrijke afspraken en concrete plannen gemaakt over de A4. Het feestje was van korte duur, omdat Natuurfederatie een fout vond in het begin van het akkoord.
Na 2009 ging de vaart in de ontwikkeling erin: de plannen en uitvoering kwamen uiteindelijk op papier en de aanleg werd gestart. In 2011 bepaalt de Raad van State dat de A4 er komt, omdat alle bezwaren worden afgewezen. De officiële start was op 20 april 2012, de eerste heipalen werden echter eind januari 2013 ingeslagen. Daarmee is de aanleg van de A4 door Midden-Delfland eindelijk een feit.
De nieuwe A4 telt 3 eco-aquaducten, dit is er één van. Foto: AD/Hans Elbers
Ellende tot op het laatste eind
Aannemers kampten tot in het laatste stadium van de snelwegbouw met tegenslagen. Zo ontstonden er scheurtjes in de wand van de tunnel, die de Rotterdamse wijken Holy en Kethel beschermt tegen het verkeerslawaai en de CO2 uitstoot van de voertuigen.
En dat was niet het enige. Omdat de A4 in het noordelijk deel verdiept door een poldergebied loopt, steeg de grondwaterspiegel snel. Het Waterschap Midden-Delfland was daar niet bepaald blij mee, want Rijkswaterstaat moest meer water wegpompen dan dat de vergunning dat toeliet.
De A4 in de tunnel door Rotterdam. Bron: Vlaardingen24
Gevolgen voor de omgeving
Door de opening van het stuk A4 is de drukte op de N470 (langs Delft-Zuid) en de A13 flink afgenomen. Voorheen was dat de snelste route tussen Delft en Rotterdam, maar dat kan nu als ‘omrijden’ worden beschouwd.
Dat de A13 echt rustig geworden is, laat de File top-10 zien – of eigenlijk juist niet: de A13 is uit de lijst verdwenen. Op deze snelweg rijdt er bijna 20% minder verkeer dan een jaar geleden. Dit bewijst wel dat de A4 erg belangrijk is voor de regio!
Bronnen: A4 Midden Delfland, Wegenwiki
Nederland Onderweg 